Cơ sở lên ý tưởng thiết kế trải nghiệm học

Đã bao giờ bạn có một ý tưởng thiết kế trải nghiệm học rất tuyệt vời nhưng ngay lập tức thấy bất lực trong việc thuyết phục sếp hoặc khách hàng? Đã bao giờ bạn hào hứng với ý tưởng của mình nhưng thực sự bên trong vẫn còn mơ hồ, không rõ nó có thực sự phù hợp với dự án và đối tượng học viên của mình hay không?

Chào mừng bạn đến với thế giới của learning designer! Đó là những suy nghĩ, trăn trở hàng ngày của những người làm trong mảng learning design (thiết kế trải nghiệm học).

Đối với mình, learning design là ngành đặc biệt thú vị, bởi nó đòi hỏi không chỉ khả năng sáng tạo mà còn cần tư duy logic và tinh thần thử nghiệm, thích ứng để đảm bảo những thiết kế của mình dựa trên cơ sở vững chắc, phù hợp với người học và mục tiêu, tính chất của dự án.

Learning design là lĩnh vực đi sâu vào thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn dựa trên việc áp dụng khoa học về việc học, các quy trình thiết kế, và hiểu biết về công nghệ và phương tiện truyền tải. Trải nghiệm học đó có thể là khóa học online, tài liệu học đa phương tiện, mobile app, game giáo dục…

Vì lí do đó, một phần rất quan trọng, không thể thiếu trong các bản thiết kế và phần trình bày của learning designer, chính là design rationale (tạm dịch là “cơ sở nền tảng cho ý tưởng thiết kế”).

Vậy cơ sở nền tảng đó sẽ cần những yếu tố gì?

Continue reading Cơ sở lên ý tưởng thiết kế trải nghiệm học

Phát triển sự nghiệp: Giá trị của sự tò mò và hệ thống hóa tri thức

1. Giá trị của sự tò mò và thử nghiệm

Một điều mình luôn tự hào những ngày tuổi 20s là đã cho bản thân được quyền theo đuổi những gì mình thấy tò mò, háo hức. 

Mình từng bay lượn cùng ngành truyền thông, marketing. Sau đó, chuyển sang con đường trầm lắng, sâu sắc hơn với ngành giáo dục và phát triển con người. Cùng lúc đó, mình loay hoay, học hỏi về kinh doanh và quản trị. Trong suốt quá trình này, mình vẫn tập tành làm nội dung qua việc viết sách, làm speaker, viết blog, xây kênh Youtube… (vâng, rất tham lam luôn :D)

Cuối cùng, mình tìm thấy tình yêu với learning design, lĩnh vực đòi hỏi sự kết hợp đa ngành (từ kỹ năng thiết kế, làm nội dung, thiết kế trải nghiệm học, đến sáng tạo trong trong việc ứng dụng công nghệ vào giáo dục, đào tạo). 

Tìm hiểu thêm về ngành learning design qua bài viết này.

Kết quả là với vị trí hiện tại tại Amazon, ngoài learning design và làm nội dung, mình được tận dụng cả những hiểu biết, tri thức đã có về marketing, kinh doanh và quản trị trong công việc. 

Hành trình ngoằn ngoèo như vậy để thấy rằng chúng ta không nhất thiết phải đi một con đường thẳng tắp. Những ngã rẽ được dẫn lối bởi sự tò mò sẽ cho chúng ta những mảnh ghép mới trong kho tri thức của mình. 

Tuy nhiên, tò mò và thử nghiệm sẽ không mang lại giá trị nhiều nếu chúng ta không biết cách lưu trữ, kết nối, hệ thống lại những gì học được. 

Continue reading Phát triển sự nghiệp: Giá trị của sự tò mò và hệ thống hóa tri thức

Mình được offer làm learning design tại Amazon như thế nào?

Trung bình bạn trải qua bao nhiêu buổi hẹn hò để tiến tới một mối quan hệ sâu sắc? 

Để cưa đổ Amazon, mình đã phải nỗ lực qua 7 buổi hẹn hò như vậy (chưa kể vòng lọc hồ sơ chốt cửa gửi xe). Buổi hẹn hò nào cũng nhăn hết trán vì toàn câu hỏi đầy trí tuệ và chất xám. 

Vị trí mình được offer tên chính thức tại Amazon là Senior Content Editor, chuyên làm các sản phẩm nội dung học đa phương tiện, một mảng mình rất thích trong learning design. 

Learning design là lĩnh vực đi sâu vào thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn dựa trên việc áp dụng khoa học về việc học, các quy trình thiết kế, và hiểu biết về công nghệ và phương tiện truyền tải. Trải nghiệm học đó có thể là khóa học online, tài liệu học đa phương tiện, mobile app, game giáo dục…

Vậy mình đã chinh phục bạn Amazon như thế nào? Hi vọng chút chia sẻ của mình sẽ giúp các bạn learning designer quan tâm những bạn khổng lồ như Amazon có thêm những gợi ý hữu ích. 

Continue reading Mình được offer làm learning design tại Amazon như thế nào?

Con Đường Sự Nghiệp Cho Learning Designers

Learning Design là lĩnh vực rất “hot” trong xu thế ứng dụng công nghệ vào giáo dục.

Learning design đi sâu vào thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn dựa trên việc áp dụng khoa học về việc học, các quy trình thiết kế, và hiểu biết về công nghệ và phương tiện truyền tải. Trải nghiệm học đó có thể là khóa học online, app, chương trình học, khóa đào tạo, game giáo dục,…

Vậy đâu là những lựa chọn nghề nghiệp cho những bạn muốn theo đuổi lĩnh vực này?

Learning Designer Trong Trường Đại Học

Các trường Đại học hàng đầu thế giới đều có các trung tâm chuyên sâu về dạy và học (các tên gọi khác có thể là Learning & Teaching Lab, hay Learning Science Lab) để hỗ trợ và hợp tác cùng giảng viên nâng cao chất lượng dạy và học.

Đây chính là nơi Learning designer phát huy được thế mạnh rất tốt.

Cấu trúc của các các trung tâm này thường sẽ có team làm learning design và team làm production (sản xuất các sản phẩm như video, interactive media, VR, AR…). 

Continue reading Con Đường Sự Nghiệp Cho Learning Designers

CÁC CÔNG CỤ HỖ TRỢ THẢO LUẬN TRONG LỚP HỌC ONLINE

Bạn có từng thấy học trò mình chán nản, cô đơn, mệt mỏi khi tham gia các khóa học online?

Thiết kế trải nghiệm học online hiệu quả, hấp dẫn, tương tác cao thực sự rất thử thách, đòi hỏi kiến thức về khoa học về việc học, các phương pháp sư phạm, tư duy thiết kế, và sự hiểu biết về cách người học tương tác trên nền tảng số. Ngoài ra, một phần quan trọng không kém là việc biết tận dụng những công cụ hỗ trợ hiệu quả.

Trong bài viết này, Trang sẽ gợi ý 3 công cụ thảo luận online đang rất “hot”, giúp learning designer có thêm bước đệm mang lại trải nghiệm học thú vị, hấp dẫn hơn.

Continue reading CÁC CÔNG CỤ HỖ TRỢ THẢO LUẬN TRONG LỚP HỌC ONLINE

PHỎNG VẤN NGƯỜI HỌC: Cách lấy được thông tin giá trị để thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn

Tác giả: Trang Trần – Learning Designer

Đó là một buổi sáng ấm áp hiếm hoi giữa những ngày đông lạnh giá ở New York. Tôi bước vào thư viện trường, ngó nghiêng “săn tìm” những sinh viên tiềm năng để phỏng vấn cho một dự án thiết kế khóa học online cho trường NYU. Cách làm này thực sự rất đau tim vì khả năng bị từ chối rất cao. Nhưng điểm mạnh của nó là cho tôi cơ hội được đắm mình vào thế giới của những người học tiềm năng, trò chuyện để hiểu sâu hơn về họ. 

Một trong những bước đầu tiên trong quy trình learning design (thiết kế trải nghiệm học) là phân tích, khám phá thế giới của người học để tìm ra những vấn đề họ đang gặp phải trong phạm vi nội dung học tập của giải pháp chúng ta thiết kế. 

Tùy vào từng dự án và đối tượng người học mà sẽ có các phương thức, cách làm phù hợp. Các phương pháp phổ biến bao gồm tìm đọc các nghiên cứu, các dữ liệu đã có sẵn về nhóm đối tượng này, làm khảo sát, kết hợp quan sát và phỏng vấn người học ở môi trường của họ, tiến hành các cuộc thử nghiệm, đồng thiết kế, phỏng vấn các chuyên gia, cho người học làm nhật ký ảnh…  

Phỏng vấn người học

Vào thời điểm đó, tôi lựa chọn phương pháp quan sát và phỏng vấn người học vì đây là một trong những cách rất hiệu quả giúp chúng ta đi sâu vào những suy nghĩ, cảm xúc, thói quen… của người học. Từ đó mà có thêm thông tin để kiểm tra các giả định của mình về đặc điểm của nhóm người học mục tiêu và khám phá những góc cạnh khác chúng ta chưa từng nghĩ đến.

Vậy trước – trong – và sau buổi quan sát và phỏng vấn, chúng ta cần làm gì?

Continue reading PHỎNG VẤN NGƯỜI HỌC: Cách lấy được thông tin giá trị để thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn

XU HƯỚNG EDTECH NĂM 2022 & VAI TRÒ CỦA LEARNING DESIGNER

Tác giả: Trang Trần – Learning Designer
Thạc sỹ “Thiết kế trải nghiệm học trên nền tảng số”, Đại học New York, Hoa Kỳ


Edtech là một trong những ngành liên tục có nhiều thay đổi đột phá trong những năm gần đây. Chúng ta cần nắm bắt các xu hướng nhưng đồng thời cũng cần biết những vấn đề còn tồn tại, từ đó mà tìm ra những giải pháp ý nghĩa trong giáo dục và đào tạo.

Với bài viết này, Trang đã tổng hợp, tham khảo từ nhiều nguồn (các đánh giá của Google Scholar cho các edtech journals uy tín, các nghiên cứu của Holon IQ, Economist Impact, Edsurge, Edweek, và các học giả, chuyên gia trong ngành…), hi vọng giúp các công ty edtech, các trường học, learning designers, các thầy cô giáo, những người làm đào tạo… có thêm góc nhìn mới để nắm bắt các trends và các vấn đề gặp phải, từ đó cùng nhau tìm hướng giải quyết phù hợp.

I. Trải nghiệm học được chú trọng hơn việc cung cấp thông tin

1. Personalized Learning & Adaptive Learning

Theo nghiên cứu của The Economist Group (2021), đại dịch Covid-19 đã đẩy nhanh xu thế Personalized Learning (cá nhân hóa trải nghiệm học). Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có một định hướng rõ ràng cần personalized learning như thế nào. Nghiên cứu này cũng chỉ ra một thực tế là khi nhắc đến personalized learning, chúng ta mới chỉ tập trung nhiều vào khía cạnh công nghệ, trong khi để thực hiện được, cần vai trò rất lớn của những người làm giáo dục. 

Personalized Learning & Adaptive Learning – Minh họa bởi Minh Hương cho learningdesigner.blog

Gần với khái niệm về Personalized Learning là Adaptive Learning (Học tập thích ứng). Trong nghiên cứu của Edsurge (2016), các công cụ adaptive learning là những công nghệ giáo dục có thể thích ứng theo những tương tác của người học bằng việc điều chỉnh trải nghiệm học để phù hợp với nhu cầu của từng cá nhân. Những công cụ đó thu thập các thông tin cụ thể của từng người học bằng việc theo sát cách họ trả lời câu hỏi và các hành vi của họ trên hệ thống để cung cấp những phản hồi kịp thời phù hợp. 

Nghiên cứu của Edsurge đưa ra 3 dạng adaptive learning

  • Adaptive content (điều chỉnh nội dung học), ví dụ: công cụ Lexa Learning
  • Adaptive assessments (điều chỉnh cách đánh giá), ví dụ: công cụ i-Ready Diagnostic
  • Adaptive sequences (điều chỉnh thứ tự trải nghiệm học), ví dụ: công cụ Knewton
  • Hoặc kết hợp các dạng adaptive learning kể trên, ví dụ: công cụ Knowre (content & sequence)

Cũng như nghiên cứu của The Economist Group (2021), Edsurge (2016) nhấn mạnh rằng “adaptive learning” chỉ tạo được giá trị thực sự cho người học khi những người làm giáo dục tham gia vào quá trình thiết kế những trải nghiệm đó. 

Continue reading XU HƯỚNG EDTECH NĂM 2022 & VAI TRÒ CỦA LEARNING DESIGNER

Learning Designer là ai? Làm sao để trở thành Learning Designer?

Trang học chuyên sâu về Learning Design (tên gọi khác là Instructional Design, Learning Experience Design) tại Đại học New York. Vì đây là một lĩnh vực mới nên Trang nhận được rất nhiều câu hỏi:

Learning Designer là ai? Và họ làm cái gì vậy?

Learning Designer – Người kết nối Giáo dục & Công nghệ

Learning Designer là ai?

Learning Designer là người thiết kế trải nghiệm học. Vị trí Learning Designer đóng vai trò rất quan trọng trong các sản phẩm học đa phương tiện, bởi trải nghiệm học digital learning rất khác với môi trường học offline. Learning Designer sẽ nắm được tính chất và thế mạnh của từng môi trường học để thiết kế trải nghiệm học thú vị và hiệu quả nhất cho người học.

Learning design là lĩnh vực đi sâu vào thiết kế trải nghiệm học hiệu quả, hấp dẫn dựa trên việc áp dụng khoa học về việc học, các quy trình thiết kế, và hiểu biết về công nghệ và phương tiện truyền tải. Trải nghiệm học đó có thể là khóa học online, tài liệu học đa phương tiện, mobile app, game giáo dục…

Ở Mỹ, vị trí Learning Designer rất phổ biến trong các trường học và các công ty làm sản phẩm EdTech. Thường Learning Designer sẽ kết hợp với các chuyên gia của từng lĩnh vực (subject matter experts) thiết kế những trải nghiệm học thú vị và hiệu quả nhất cho người học trong lĩnh vực đó.

Tuy nhiên ở Việt Nam, khái niệm Learning Design còn rất mới. Mọi người nói đến EdTech thường hay nhắc nhiều đến đổi mới ở khía cạnh kỹ thuật, các tools. Những người design trải nghiệm học phần lớn là các giảng viên, chuyên gia trong các lĩnh vực, cố gắng học thêm công cụ để mày mò làm digital learning trong lĩnh vực đó. Do vậy mà trong nhiều sản phẩm, trải nghiệm học trên nền tảng số vẫn chưa được hấp dẫn và hiệu quả đối với người học.


Cần học gì để trở thành Learning Designer?

Continue reading Learning Designer là ai? Làm sao để trở thành Learning Designer?